حیوانات و بقا
شعبه 6 وبلاگ یونان
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
نهنگ سفید یا نهنگ بـِلوگا یکی از آببازسانان است که در آبهای نزدیک به قطب شمال میزید و به همراه ناروال، دو عضو تیره تکدندانان را تشکیل میدهند. نهنگهای سفید به خاطر صدای زیری که دارند «قناریهای دریا» نیز نامیده میشوند. با دارا بودن طولی در حدود ۵ متر و رنگ سفید بدن، تشخیص این آبزیان از دیگر پستانداران دریایی بسیار ساده است. بلوگا یا (دلفیناپترس لوکس) Delphinapterns leucas از جمله گونههای قطبی و زیر قطبی نهنگها، از حیث اندازه و ترکیب شبیه دلفینها میباشند و این گونه ماهیها از نسل ناروالها هستند و همینطور به گونه دلفینها شبیهاند. بلوگا از راسته آببازسانان است. طول این نهنگهای کوچک اجتماعی به ۵ متر میرسد و وزنشان نیز حدود ۵/۱ تن می باشد. وزن آنها در زمان تولد حدود ۸۰ کیلو گرم است. والهای بالغ بدلیل رنگ سفید، سر گرد و کوچک و تیغه پشتی بجای باله از سایر والها قابل تشخیص هستند. این والها پستاندارانی هستند که به کندی شنا میکنند و خوراک عمده آنها ماهی است. بعضی از گروههای این والها مهاجرت میکنند ولی اندازه پوشش یخ میزان جمعیت مهاجر را تعیین میکند. مهمترین شکارچیان طبیعی این نهنگها خرسهای قطبی هستند خصوصاً هنگامی که آنها در میان یخ گرفتار میشوند. انسانها هم از جمله خطرناکترین تهدیدها برای این والها به شمار میآیند. اسکیموها در گذشته به شکار این گونه میپرداختند اما در حال حاضر شکار بی رویه و تجاری این گونهها نگران کنندهاست. مزاحمتهای انسانها و آلودگی آبها از دیگر تهدیدات بشمار میآید. بدن بلوگاهای ساکن خلیج نسیت لورنس در کانادا مملو از مواد آلایندهاست که اجساد این والها را به لاشههای سمی تبدیل کردهاست. بلوگاها یکی از معدود والهایی هستند که در اکواریوم و پارکهای حیات دریایی نگهداری میشوند. این گونهها به دلیل رنگ خیره کننده و لبخند همیشگی صورتشان که توجه همگان را به خود جلب میکنند. بیش از خوک دریایی به چشم میخورد. توصیف ظاهری [ویرایش]نهنگهای سفید نر بزرگجثهتر از مادهها هستند. طول آنها میان ۲٫۶ تا ۶٫۷ متر است در حالی که طول مادهها میانگینی برابر ۳٫۶ متر دارد. وزن این جانوران میان ۴۰۰ تا ۱٬۵۰۰ کیلوگرم است. طول بچهها در هنگام تولد ۱٫۶-۱٫۵ متر و وزنشان ۸۰ کیلوگرم است.[۲] نهنگهای سفید بالغ به ندرت با جانوران دیگر اشتباه گرفته میشوند چرا که کامل سفید یا سفید متمایل به خاکستری (شیری) هستند. با این حال بچهها رنگی خاکستری دارند که به تدریج به سفید میگراید.[۳] سر این نهنگها شکلی بر خلاف شکل سر هر آببازسان دیگری دارد. مانند بیشتر نهنگهای دنداندار، نهنگهای سفید در جلوی سر خود بخش ملون دارند و ملونشان بسیار گویوار است.[۴] نهنگ سفید میتواند با دمیدن هوا در سینوسهای خود، شکل سرش را تغییر دهد. بر خلاف بسیاری از نهنگها و دلفینها، ستون مهرهها در سر این جانور به هم جوش خورده نیستند و این امکان را به نهنگ سفید میدهد که سر خود را به جهتهای گوناگون بچرخاند. هر فک در آرواره دارای ۱۷ تا ۲۰ دندان است که میزان کل دندانهای این جانور را به ۳۴ تا ۴۰ عدد میرساند. گستره و جمعیت [ویرایش]نهنگ سفید در آبهای قطب شمال میان عرضهای جغرافیایی °۵۰ تا °۸۰ شمالی زندگی میکند. این نهنگ در حوضه آبی رود سن لوران در استان کبک کانادا نیز یافت میشود. در هنگام تابستان آنها در دهانه رودها دیده میشوند؛ جایی که در آن به تغذیه و پرورش بچههایشان میپردازند. دمای آب این مناطق ۸ تا ۱۰ درجه سلسیوس است.[۳] ![]()
ناروال پستانداری آبزی است از راسته آببازسانان خانواده تکدندانان (Monodontidae)؛ عضو دیگر این خانواده نهنگ سفید است. این پستاندار دریایی متعلق به گروه نهنگهای دنداندار است و در آبهای سرد قطبی زندگی میکند. عجیبترین مشخصه ناروالها، عاج (دندان) پیچ خورده نیزه مانند بلند آنهاست که فقط در جنس نر مشاهده میگردد. به علت وجود باور کهن به تکشاخ درمیان اروپاییان و تشابه عاج ناروال به شاخ این موجود افسانهای، ناروالها در معرض صید بیرویه قرار داشتند. کمیاب بودن این جانور و دوری محل زندگی آنها بر باورهای مربوط به تکشاخ بودنشان تاثیر زیادی گذاشته است.
نام و ردهبندی [ویرایش]فرهنگ معین معادل نیزه ماهی را پیشنهاد کرده است. ناروال توسط لینه٬ در کتاب خود با نام «سیستما ناتوره» ردهبندی و شناسایی شد. نام «ناروال» تشکیل شده از دو بخش «نار»، به معنای جسد در نروژی کهن، و «وال» به معنای صفحه شاخی در زبان نروژی است.[۲] نام دوجملهای این جانور (Monodon monoceros) نیز از زبان یونانی گرفته شده است و به معنای «دندان تک، شاخ تک» میباشد.[۳] توصیف ظاهری [ویرایش]طول بدن و سر، بی در نظر گرفتن عاج، میان ۳۶۰ تا ۶۲۰ سانتیمتر است. وزن میانگین در نرها ۱٬۶۰۰ کیلوگرم و در مادهها ۹۰۰ کیلوگرم است. نزدیک به یک سوم وزن بدن چربی است.[۴] رنگ بدن با بالا رفتن سن کمرنگ میشود. رنگ بخشهایی بالایی بدن بالغها قهوهای یا خاکستری تیره است و بخش زیرین بدن سفید. خالهای متعددی نیز بر روی پوست وجود دارند. سر به نسبت کوچک و پوزه ضخیم است. ناروال باله پشتی ندارد. تنها دو دندان در دهان این جانور وجود دارند که هر دو در فک بالاییند. در مادهها، دندانها معمولن کارایی ندارند و درون استخوان میمانند. در نرها دندان سمت راست در استخوان میماند اما دندان چپ به جلو میآید و با الگویی پادساعتگرد همچون عاجی بلند و دراز به دور خود میگردد. عاج میان یک سوم تا نیمی از طول بدن را دارد و وزن آن گاه به ۱۰ کیلوگرم میرسد. در بعضی موارد نادر، دندان سمت راست نیز همانند چپی دراز میشود ولی در هر دو صورت عاجها پادساعتگرد به دور خود میگردند.[۴] گستره [ویرایش]ناروال درمناطق گستردهای از قطب شمال یافت میشود، به ویژه در شمال شرقی کانادا، گرینلند، دریای بارنتز در °۸۵-۶۵ شمالی.[۵] این جانوران به ندرت در آبهای روسیه، سیبری، بخش غربی کانادا در قطب شمال نیز دیده شدهاند.[۴] احتمال دارد جمعیت آنها بیش از ۵۰٬۰۰۰ عدد باشد که ۳۵٬۰۰۰ تای آن در خلیج بافین وجود داشته باشند.[۵] ![]()
![]() ادامه مطلب
دلفین خالدار اطلس گونهای دلفین ساکن جریان آبی گلف استریم در شمال اقیانوس اطلس است. نام این دلفین از این رو خالدار خوانده میشود که اعضای سالخوردهتر دارای نقطههای خالمانند آشکاری بر سرتاسر بدن خود هستند.[۲] ردهبندی [ویرایش]دلفین خالدار اطلس نخستین بار توسط کوویه در سال ۱۸۲۸ شناسایی شد. در شکل ظاهری تعدادی از این دلفین تفاوتهای قابل ملاحظهای دیده میشود و این باعث شده تا متخصصان در ردهبندی درست این جانور ابهام داشته باشند. هم اکنون تنها یک گونه شناسایی شده است؛ با این حال احتمال اینکه گروه بزرگی از دلفینهای خالدار ساکن آبهای فلوریدا زیرگونه، و یا حتا گونهای، مستقل تشخیص داده شوند، بالا است. دلفینهای خالدار ساکن باهاما در حال آمیزش با دلفینهای پوزهبطری دیده شده اند.[۳] عدهای از پژوهشگران بر این باورند که دلفینهای خالدار اطلس از لحاظ خانوادگی بیشتر به دلفینهای پوزهبطری نزدیک باشند تا دیگر اعضای خانواده سیاهسفیدها.[۳] توصیف ظاهری [ویرایش]![]()
گروهی از دلفینهای خالدار اطلس در جزایر تورکس و کایکوس.
رنگآمیزی دلفینهای خالدار اطلس با افزایش سن تغییر زیادی میکند. رنگ بدن بچههای تازه متولد شده کامل خاکستری است. هنگامی که بچهها از شیر مادر گرفته میشوند آغاز به پیدا کردن خال روی بدن میکنند. جوانها دارای خالهایی تیرهرنگ بر شکم خود و نقطههایی سفید بر پهلوها هستند. پشت و باله پشتی خاکستری تر از دیگر بخشهای بدن هستند. هنگامی که جانور به بلوغ میرسد خالها پرشمار و گستردهتر میشوند تا هنگامی که در پایان دوره بلوغ تمام بدن به رنگ سیاه با خالهای سفید میشود. طول دلفینهای تازه متولد ۱۱۰-۹۰ سانتیمتر است. بیشترین طول ثبت شده در نرها ۲٫۲۶ متر و در مادهها ۲٫۲۹ متر است و نیز بیشترین وزن ثبت شده ۱۴۰ کیلوگرم در نرها و ۱۳۰ کیلوگرم در مادهها. دلفین خالدار اطلس دلفینی با جثه و وزن متوسط نسبت به دیگر دلفینها است. این جانور همچون دلفینهای پوزهبطری بسیار پرجنب و جوش است، شناگر ماهر و تندی به شمار میرود و دوستدار بازی و پرش از آب. رابطه با انسان [ویرایش]بعضی دلفینهای خالدار، به ویژه آنهایی که در آبهای باهاما هستند، به ارتباط با انسانها خو گرفته اند. در این مناطق گشتهای تفریحی با کشتی برای دیدن دلفینها و یا حتا شنا با آنها رایج است. دلفینهای خالدار اطلس قربانی شکار ماهی میشوند و هر ساله تعدادی از آنها در تورهای ویژه ماهیگیری تجاری گرفتار میشوند. با این حال این فعالیتها تاکنون خطر بزرگی برای بقای این جانوران نداشته اند. این دلفینها در آبهای با ژرفای متوسط زندگی میکنند. ![]()
دلفین رودخانهای چین یا باییجی (به چینی: 白鱀豚) گونهای دلفین آب شیرین بود که تنها در رودخانه یانگ تسه در چین یافت میشد. این دلفین که در چین با نام «ایزدبانوی یانگ تسه» (در چینی سنتی: 长江女神، در چینی سادهشده: 長江女神) یاد میشد، با نامهای دلفین رودخانه یانگ تسه و دلفین بالهسفید و دلفین یانگ تسه نیز خوانده میشد. نام دو جملهای این گونه (Lipotes vexillifer) برگرفته از دو واژه لاتین Lipotes به معنای جامانده و vexillifer به معنای پرچمدار آمده است. جمعیت دلفین رودخانهای چین در پی دهههای گذشته که رشد اقتصادی چین باعث افزایش بیش از حد بهرهگیری از آب رودخانهها به منظور ماهیگیری و ترابری و به دست آوردن برق شد، کاهش چشمگیری پیدا کرد. تلاشهایی برای حفاطت از این گونه در حیات وحش انجام شد، با این حال در بررسی میدانی سال ۲۰۰۶، هیچ نمونهای از این دلفین در رودخانه یانگ تسه پیدا نشد. متخصصان در آن سال باییجی را در عمل منقرض اعلام کردند.[۲] نابودی این گونه دلفین نخستین نمونه از انقراض عضوی از آببازسانان به دلیل فعالیتهای انسانی بوده است. با آنکه در ماه اوت سال ۲۰۰۷ مردی با دوربین خود از حرکت جانوری سفید رنگ در آب رودخانه یانگ تسه فیلمبرداری کرد[۳] و یکی از اعضای آکادمی علوم چین امکان باییجی بودن جانور دیده شده در این فیلم را تصدیق کرد،[۴] دیده شدن یک یا تعداد بسیار کمی نمونه (به احتمال زیاد با سن بالا) از جانوری در عمل منقرض، احتمال بازگشت آن را قوی نمیکند. واپسین نمونه دلفین رودخانهای دیده شده در حیات وحش مربوط به سال ۲۰۰۲ بود. گستره [ویرایش]از لحاظ تاریخی دلفین رودخانهای چین در گسترهای به طول ۱٬۷۰۰ کیلومتر از حوزه آبخیزی میانه و پایین رودخانه یانگ تسه، که از ییچانگ آغاز میشد و تا دهانه این رود در شانگهای ادامه مییافت، زندگی میکرد. این حوزه به دلیل فعالیتهای سدسازی کاهش زیادی پیدا کرده است. تخمین زده میشود که نزدیک ۱۲٪ کل جمعیت جهان در کنار این دورخانه زندگی و کار میکنند و این فشار بسیاری به این رودخانه وارد میکند.[۵] ساخته شدن سد سهدره و دیگر سدهای کوچکتر از آن باعث نابودی قلمرو این دلفین شد. حفاظت و وضعیت بقا [ویرایش]با آن که در دهه ۱۹۵۰ میلادی تعداد این دلفینها ۶٬۰۰۰ عدد تخمین زده میشد،[۶] فعالیتهای انسانی در طی پنج دهه پس از آن باعث کاهش شدید تعداد آنها شد. طبق بررسی اتحادیه بینالمللی حفاظت از محیط زیست، در پی شکار این جانور در میان سالهای یک گام بزرگ به جلو، ماهیگیری با بهرهگیری از برق، گیر افتادن در تورهای ماهیگری، برخورد با قایقها و کشتیها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی از عوامل نابودی و انقراض این گونه بوده اند. در دوران یک گام بزرگ به جلو به دلیل نابودی باورهای سنتی که به این جانور احترام میگذاشتند، این جاندار به منظور بهرهگیری از گوشت و پوستش شکار میشد و به این دلیل به سرعت کمیاب گشت.[۱] در سال ۱۹۹۴ عملیات ساخت سد سهدره آغاز شد. دو سال پس آن در ۱۹۹۶، سازمان IUCN این دلفین را در فهرست جانداران در معرض انقراض گذارد. در بررسی سال ۱۹۹۷ تعداد کمتر از ۵۰ عدد باقیمانده از این گونه تخمین زده شدند (تنها ۱۳ عدد در بررسی دیده شدند).[۷] یک سال بعد در ۱۹۹۸ تنها ۷ دلفین زنده دیده شدند. با آغاز آبگیری دریاچه پشت سد سهدره در ۲۰۰۳، تنها یک سال طول کشید تا واپسین نمونه باییجی دیده شده در حیات وحش در ۲۰۰۴ گزارش شود. از آن سال به بعد این گونه به عنوان گونهای منقرض در نظر گرفته شد. گزارش انقراض این دلفین در سال ۲۰۰۷ در مجله Biology Letters به چاپ رسید.[۸] ![]()
دلفینهای معمولی به دو گونه دلفین عضو سرده کچهماهیها از خانواده دلفینهای اقیانوسی میگویند. این دو گونه عبارتند از: با آنکه این سرده صفت «معمولی» را به دوش میکشد، این دلفینها در ذهن بیشتر مردم، آنگونه که دلفین پوزهبطری جای دارد، جایی ندارند. دلفین پوزهبطری در بسیاری از پارکهای نمایشی پستانداران دریایی و سریالهای تلویزیونی دیده میشود. دلفینهای معمولی اما بیشترین آببازان به تصویر کشیده شده در هنر و ادبیات یونان و روم باستان بودهاند.[۱]
![]()
دلفین پوزهبطری گرمسیری، که با نام دلفین پوزهبطری هند-آرام نیز شناخته میشود، از گونه دلفینهای نژاد پوزهبطری است. این گونه تا ۲٫۶ متر طول و بیش از ۲۳۰ کیلوگرم وزن رشد میکند.[۲] این دلفین در آبهای اطراف هند، شمال استرالیا، جنوب چین، دریای سرخ و کرانههای شرقی آفریقا زندگی میکند.[۲] پشت آن خاکستری تیره است با شکمی به رنگ خاکستری روشن مایل به سفید با خالهای خاکستری.[۲] تا سال ۱۹۸۸ همه انواع دلفینهای پوزهبطری به عنوان یک گونه[پانویس ۲] خوانده میشدند، با این حال در این سال دلفین پوزهبطری گرمسیری به عنوان یک گونه جدا شناخته شد.[۳] [۴] دلفین پوزهبطری گرمسیری به صورت کلی کوچکتر از دلفین پوزهبطری معمولی است، پوزه به نسبت طولانی تری دارد و دارای خالهایی بر شکم و پهلوها است.[۵] این دلفین همچنین در مقایسه با دلفین پوزهبطری معمولی، که دارای ۲۱ تا ۲۴ دندان در هرکدام از آروارهها است، دارای تعداد دندانهای بیشتری است؛ ۲۳ تا ۲۹ دندان در هر سو.[۵] شواهد حاکی از آن است که دلفین پوزهبطری گرمسیری در حقیقت رابطه خانوادگی بیشتری با دو خانواده لاغردلفینها و کچهماهیها، به ویژه دلفین خالدار اطلس[پانویس ۳]، دارد تا با دلفین پوزهبطری معمولی.[۶] توصیف ظاهری [ویرایش]دلفینهای پوزهبطری گرمسیری همانندی بسیاری به دلفینهای پوزهبطری معمولی دارند. دلفینهای پوزهبطری معمولی دارای بدنی قوی با پوزهای با طول متوسط و بالههای پشتی بلند و منحنی شکل هستند؛ حال آنکه دلفینهای پوزهبطری گرمسیری دارای بدنی قلمی و باریک تر و پوزهی قلمی تری هستند.[۷] آشکارترین تفاوت دو گونه اما در خالهای خاکستری است که بر روی پوست شکم و پهلوهای دلفینهای گرمسیری بالغ وجود دارند؛ چیزی که به ندرت در میان دلفینهای پوزهبطری معمولی پدید میآید.[۷] تعداد دندانها عددی میان ۲۳ تا ۲۹ در هرکدام از آروارههای بالا و پایین است.[۷] جثه آنها هم بسته به موقعیت جغرافیاییشان متفاوت است اما به گونه میانگین طولشان ۲٫۶ متر است و بیشترین وزنشان به ۲۳۰ کیلوگرم میرسد.[۲] طول آنها در هنگام تولد میان ۰٫۸۴ تا ۱٫۵ متر است.[۲] تغذیه [ویرایش]دلفینهای پوزهبطری گرمسیری از طیف گستردهای از ماهیان و دیگر آبزیان دریایی (به ویژه ماهی مرکب) تغذیه میکنند.[۸] در یک بررسی انجام شده در سال ۲۰۰۵، پژوهشگران با بررسی محتویات معده دلفینهایی که در دام ماهیگیران در منطقهای در تانزانیا افتاده بودند، تلاش کردند تا به رژیم غذایی دلفینهای پوزهبطری گرمسیری پی ببرند.[۸] جانوران شکار شده توسط این دلفینها شامل ۵۰ گونه ماهی استخوانی و سه گونه ماهی مرکب بودند. از نتایج به دست آمده چنین نتیجه گرفته شد که اصلیترین منبع غذایی دلفینهای پوزهبطری گرمسیری ماهیها هستند که ۸۷٪ کل موارد شکار شده در درون شکم ۲۴ عدد از ۲۶ دلفین مورد بررسی را تشکیل میداد. نرمپوستان نیز ۱۳٪ باقی مانده را تشکیل میدادند که در شکم ۱۳ مورد از ۲۶ مورد دیده شد. تعدادی لاشهی جانوران سختپوست نیز در شکم این دلفینها دیده شد که به باور پژوهشگران این بررسی نشانگر نقش این جانوران به عنوان بخشی از رژیم غذایی دلفینهای پوزهبطری گرمسیری نیست.[۸] رفتار [ویرایش]دلفینهای پوزهبطری گرمسیری به گونه گروهی در دستههایی زندگی میکنند که گاه تعداد اعضای یک دسته به صدها عدد میرسد، با این حال دستههای پنج تا ۱۵ تایی متداول تر اند.[۵] در گروه، آنها گاه با دلفینهای پوزهبطری معمولی و نیز دیگر گونههای دلفین از جمله دلفین گوژپشت معاشرت میکنند.[۵] اوج فعالیتهای جفتگیری و زایمان در دو فصل بهار و تابستان است. طول دوره بارداری ۱۲ ماه است و بچهها در هنگام به دنیا آمدن دارای طولی میان ۰٫۸ و ۱٫۵ متر و وزنی میان ۹ تا ۲۱ کیلوگرم هستند. بچهها ۱٫۵ تا ۲ سال شیر داده میشوند ولی میتوانند تا پنج سالگی با مادرشان بمانند. دوره زمانی توانایی باردار شدن دوباره پس از یک زایمان در مادهها چهار تا شش سال است.[۲] در بعضی مناطق گسترهی زندگی این گونه دلفین، آنها از سوی کوسهها تهدید میشوند؛[۵] میانگین طول عمر آنها هم ۴۰ سال است.[۲] دلفینهای پوزهبطری گرمسیری که در خلیج کوسه در استرالیا زندگی میکنند رفتار منحصر به فرد جالبی با اسفنج دریایی انجام میدهند. آنها یک اسفنج را از کف دریا میکنند و در هنگام شنا بر روی پوزه خود میگذارند؛ رفتاری که هنوز هدف اصلی آن شناخته شده نیست. وضعیت و تهدیدها [ویرایش]این گونه به عنوان گونهای در معرض تهدید شناخته نمیشود؛ با این حال آن تعداد از این دلفینها که در کنار کرانهها فعالیت میکنند در خطر برخورد با تهدیدهای ناشی از صیادان محلی هستند.[۹] شکارگران اصلی این گونه از دلفینها را کوسهها و در مواردی انسانها و نهنگهای قاتل تشکیل میدهند. تورهای فلزی با شبکههای بزرگ که شناگران را از خطر کوسهها در استرالیا و آفریقای جنوبی حفظ میکنند نیز باعث کشته شدن تعدادی از این دلفینها شده اند.[۱۰] ![]()
دلفین رودخانهای گنگ و ایندوس گونهای دلفین است که در آبهای شیرین هند و پاکستان زندگی میکند. این گونه عضوی از خانواده روددلفینواران است که به دو زیرگونه در رودخانه گنگ و ایندوس (سند) تقسیم میشود. دلفین گنگ اغلب در رودخانههای گنگ و براهماپوترا و شاخههای آن در بنگلادش و هند و نپال زندگی میکند، حال آنکه دلفین ایندوس در رود سند در پاکستان و دو شاخه دیگر آن یافت میشود. دلفین رودخانه گنگ از سوی دولت هند جانوری آبزی ملی لقب گرفته است.[۲] ردهبندی [ویرایش]در میان سالهای دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۸، دلفینهای رودخانههای گنگ و سند دو گونه متفاوت در نظر گرفته میشدند؛ با این حال در سال ۱۹۹۸، پس از بررسیهای فیلوژنتیک ملکولی، آنها زیرگونههایی از یک گونه شناخته شدند. هماکنون دو زیرگونه دلفین گنگ (Platanista gangetica gangetica ) و دلفین ایندوس یا سند (Platanista gangetica minor) از سرده کوردلفینها در نظر گرفته میشوند.[۳] از دیگر نامهای این دلفین میتوان به دلفین رودخانهای کور و دلفین جنوب آسیا اشاره کرد. توصیف ظاهری [ویرایش]![]()
نگارهای از دلفین رودخانه سند.
دلفینهای رودخانهای گنگ و ایندوس دارای پوزهای دراز هستند که مشخصهی دلفینهای رودخانهای است. دندانهای فک بالایی و پایینی این دلفین حتا هنگامی که دهان بسته باشد تشخیصپذیرند. دندان دلفینهای جوان باریک و انحنادار هستند و طولشان به ۲٫۵ سانتیمتر میرسد، اما با افزایش سن دندانها شکل گرد و استخوانی پیدا میکنند. این دلفین عدسی چشم ندارد و به نظر نابینا میآید، اگرچه میتواند تراکم نور و جهت آن را تشخیص دهد. حرکت و پیدا کردن طعمه توسط پژواکیابی انجام میشود.[۴] به جهت آنکه آنها بر پهلوهای خود شنا میکنند، در میان آببازان منحصر به فرد هستند.[۵] بدن به رنگ قهوهای است. این دلفین به جای باله پشتی تنها یک زایده مثلثیشکل دارد. بالههای کناری و باله دمی لاغر اما، به نسبت طول بدن، بلند هستند. طول بدن در نرها میان ۲-۲٫۲ متر و ۲٫۴-۲٫۶ متر در مادهها است. بیشترین طول عمر ثبت شده برای یک دلفین گنگ و ایندوس ۲۸ سال بوده است.[۶] ![]()
دلفین رودخانه آمازون، که با نامهای بوتو و دلفین صورتی نیز شناخته میشود، گونهای دلفین آب شیرین است که در رودخانههای اورینوکو و آمازون و توکانتینس، که در میان کشورهای برزیل، بولیوی، پرو، اکوادور، کلمبیا، ونزوئلا هستند، زندگی میکند. این دلفین به جای باله پشتی، قوزی بر پشت خود دارد. مغز این دلفین ۴۰٪ وزن بیشتری نسبت به وزن مغز انسان دارد. ردهبندی [ویرایش]این گونه در سال ۱۸۱۷ توسط هانری ماری دوکروته دو بلنویل شناسایی شد. بر پایه طبقهبندی سال ۱۹۹۸ رایس، سرده دلفینهای اورینوکو دارای تنها یک گونه با سه زیرگونه شناخته شده است. بعضی طبقهبندیهای قدیمی تر به همراه بعضی بررسیهای جدید،[۲] زیرگونه boliviensis را گونهای جدا در نظر میگیرند، با این حال سازمان IUCN به همراه اکثریت جامعه علمی، boliviensis را زیرگونهای از Inia geoffrensis در نظر میگیرند.[۱] سه زیرگونه این دلفین عبارتند از:
تغذیه [ویرایش]دلفین رودخانهای آمازون دارای ۱۰۰ دندان است که برای گرفتن طعمه به کار میروند. این دلفین از سختپوستان و خرچنگ و لاکپشتهای کوچک و گربهماهی و پیرانا و میگو و دیگر ماهیها تغذیه میکند. ![]()
دلفینهای اقیانوسی اعضای خانواده دلفینسانان از میان جانوران آبباز هستند. این پستانداران دریایی وابسته به نهنگها و گرازماهیها اند. آنها در سراسر زمین، و بیشتر در دریاهای کمعمق فلات قاره، یافت میشوند. همان گونه که از نامشان بر میآید این دلفینها، بر خلاف روددلفینواران، بیشتر در آبهای آزاد اقیانوسها و دریاها زندگی میکنند؛ با اینکه بعضی از آنها، از جمله دلفین ایراوادی، در مناطق کرانهای و نزدیک به مصب رودخانهها یافت میشوند. شش تا از بزرگترین اعضای دلفینهای اقیانوسی ( به ترتیب نهنگ قاتل، نهنگهای خلبان، نهنگ کلهخربزهای، نهنگ قاتل کوتوله و نهنگ دندانکلفت ) به دلیل جثه بزرگشان به جای آنکه دلفین نامیده شوند، با نام نهنگ خوانده میشوند. ویژگی [ویرایش]در میان آببازان، دلفینسانان بیشترین گوناگونی را دارند. جثه آنها از ۱٫۲ متر و ۴۰ کیلوگرم وزن (دلفین جنوب آفریقا)، تا ۹ متر طول و ۱۰ تن وزن (نهنگ قاتل) تغییر میکند. بیشتر آنها میان ۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم وزن دارند. آنها به گونه معمول دارای بالهای پشتی انحنادار و دهانی منقارگونه در جلوی سر هستند. رنگ بدن و الگوهای رنگآمیزی در آنها بسیار متنوع است.[۱] بیشتر دلفینها از ماهی به عنوان منبع اصلی غذا تغذیه میکنند و گاه به شکار ماهی مرکب و سختپوستان کوچک نیز میپردازند؛ با این حال بعضی انواع در شکار ماهی مرکب مهارت دارند و یا در مورد نهنگ قاتل، این جانور به پستانداران دریایی نیز حمله میکند. با این همه، همگی این جانوران گوشتخوار هستند. آنها به گونه معمول دارای ۱۰۰ تا ۲۰۰ دندان در دهان هستند، با این حال بعضی از انواع تعداد دندانهای به مراتب کمتری دارند. دلفینها در دستههای بزرگ حرکت میکنند که گاه تا عزاران عضو نیز دارند. هر دسته در محدودهای از چندین تا صدها کیلومتر مربع زندگی میکند. بعضی دستهها دارای اعضایی با وابستگی نه چندان زیاد هستند که گاه به گاه گروه را ترک میکنند یا به آن میپیوندند. با این حال بعضی دیگر انواع دارای گروههایی بسیار مستحکم مادرنهاد یا رهبریشونده توسط یک نر غالب هستند.[۱] دلفینها با تولید صدا با هم ارتباط برقرار میکنند و نیز به تولید سوتهای کمبسامد و یا تپهای با بسامد بالای ۲۲۰-۸۰ کیلوهرتز به منظور موقعیتیابی صوتی میپردازند. دوره بارداری در این جانوران ۱۰ تا ۱۲ ماه است و ماده در هر بار تنها یک فرزند به دنیا میآورد. ردهبندی [ویرایش]
![]() |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[ طراح قالب : پیچک ] [ Weblog Themes By : Pichak.net ] |